Świeżo upieczone matki nie zawsze kochają swoje dziecko od pierwszego wejrzenia i tylko czekają, aż się nim zająć. Zwykle jednak urodzenie dziecka i połóg wywołuje takie zmiany w życiu kobiety, które prowadzą do depresyjnego nastroju. Depresja poporodowa to poważny problem, który wpływa zarówno na kobietę, ale również na relację z partnerem, rodziną i dzieckiem. Depresja poporodowa objawy – jakie ją? Czy jest sposób, by sobie z nimi poradzić?

Depresja poporodowa przyczyny

Depresja poporodowa jest chorobą psychiczną, dotykającą kobiety po narodzinach ich dziecka. Wywołana jest wieloma różnymi czynnikami, takimi jak: 

  • Przebieg ciąży – kobiety, które w ciąży dotyka lęk i przygnębienie, a także trudny przebieg ciąży i porodu predysponują do depresji poporodowej.
  • Obecność chorób psychicznych w historii rodziny – szczególnie narażone są kobiety, które już wcześniej cierpiały na depresję lub inne choroby psychiczne.
  • Brak wsparcia i akceptacji – kobiety, którym udzielane jest wsparcie partnera i rodziny są mniej narażone na chorobę.
  • Problemy z odnalezieniem się w nowej rzeczywistości – przyjście na świat dziecka całkowicie zmienia świat jego rodziców.
  • Komplikacje podczas narodzin dziecka, martwienie się o zdrowie dziecka. 

Depresja poporodowa objawy

Objawami depresji poporodowej jest uczucie ciągłego smutku i poczucia winy, a także ciągłe obniżenie nastroju. Kobiety cierpią na zaburzenia koncentracji i nie odczuwają radości z życia, są również bardziej drażliwe i płaczliwe. Często pojawia się obniżenie pewności siebie, niska samoocena i brak wiary we własne umiejętności. Mogą pojawić się myśli samobójcze. Do fizycznych objawów zaliczają się zmęczenie, problemy ze snem, problemy z apetytem, bóle (mięśniowe i głowy) oraz brak energii. Każda kobieta może być narażona na wystąpienie depresji.

Inną przypadłością dotykającą kobiety po porodzie jest baby blues. To krótkotrwały smutek poporodowy, który jest łagodniejszy, niż w przypadku depresji i zwykle ustępują po kilku dniach po porodzie do około dwóch tygodni. A ile trwa depresja poporodowa? Może trwać dłuższy czas, od kilku miesięcy po porodzie do nawet roku i wywierać większy wpływ na życie młodej matki. 

Rozpoznawanie i leczenie depresji poporodowej

Narzędziem diagnostycznym do diagnozowania depresji poporodowej jest Edynburska Skala Depresji Poporodowej (EPDS), a także Kwestionariusz Rozpoznawania Symptomów Depresji Poporodowej (Postpartum Depression Screening Scale, PDSS). Dzięki nim można ocenić rozwój depresji poporodowej i nasilenie objawów oraz wspomóc diagnozę. EPDS polega na ocenie doświadczeń po dwóch tygodniach od porodu w skali 3-stopniowej, maksymalna liczba punktów do uzyskania to 30. PDSS zawiera 35 zdań twierdzących, które pacjentka ocenia w skali 0-5. Im wyższy wynik, tym większe nasilenie objawów depresji poporodowej u kobiety. 

Ten rodzaj depresji jest przypadłością wymagającą leczenia przez specjalistę. To psychiatra ocenia, jak mocno nasilone są objawy i jaki będzie najlepsza możliwość powrotu do zdrowia. Przy mało nasilonych objawach zaliczana jest psychoterapia. Terapia pomaga w zrozumieniu emocji młodej matki, zmniejsza niepożądane objawy i poprawia stan psychiczny. Buduje również pewność siebie i wskazuje, jak być dobrym rodzicem dla swojego dziecka. Przy bardziej nasilonych objawach, może być konieczne wprowadzenie dodatkowo farmakoterapię, które pomaga w regulacji nastroju. Objawy utrzymują się dłużej, jeśli nie zostaną zdiagnozowane. 

Psycholog często doradzi terapie grupową dla osoby z depresją poporodową, przede wszystkim ze względu na możliwość udzielenia grupowego wsparcia przez kobiety w podobnej sytuacji. 

Jak pomóc osobie z depresją poporodową?

Najważniejszym jest, by osoba, którą mogła potencjalnie dotknąć depresja po porodzie, uświadomiła sobie powagę problemu. To pomoże jej w podjęciu decyzji o szukaniu profesjonalnej pomocy i wsparcia ze strony psychologa i psychiatry. Nie należy jednak brać na siebie ciężaru leczenia takiej osoby – sama obecność będzie często najlepszą formą pomocy. Doceni chęć ugotowania obiadu, pomoc w opiece nad dzieckiem. Macierzyństwo może przytłaczać szczególnie osoby młode i niedoświadczone, a także pozostawione same sobie czy będące przekonane, że są złą matką. Ważna jest również rozmowa, która nie osądza samopoczucia takiej osoby, a jej emocje są w pełni akceptowane. 

Jeśli podejrzewasz u siebie depresję poporodową, to nie należy lekceważyć zmian w podejściu do dziecka, karmienia piersią i wypełnianiem codziennych obowiązków. Warto podzielić się objawami z bliską osobą lub poszukać pomocy specjalisty. Każda matka potrzebuje chwili odpoczynku od macierzyństwa, poproś o możliwość zajęcia się dzieckiem na parę godzin, by zadbać o siebie i swoje zdrowie psychiczne. Bez wsparcia bliskich, z wiecznie zmieniającym się poziomem hormonów oraz trudnościami w dostosowaniu się do nowej roli, kobiecie ciężko jest pozbyć się negatywnych myśli o sobie i swoim dziecku.